कम्प्युटर

 कम्प्युटर एक इलेक्ट्रोनिक यन्त्र हो जसले डेटा प्रशोधन गर्न, गणना गर्न र विभिन्न कार्यहरू गर्न मद्दत गर्छ। कम्प्युटरको बारेमा सम्पूर्ण जानकारी विभिन्न भागमा विभाजित गर्न सकिन्छ। यहाँ कम्प्युटरका मुख्य अवयवहरू र तिनको विवरण दिइएको छ:

१. कम्प्युटरका प्रकारहरू:

• डेस्कटप कम्प्युटर: यी स्थिर रूपमा एक स्थानमा राखेर प्रयोग गरिन्छन्।
• ल्यापटप कम्प्युटर: यी पोर्टेबल हुन्छन् र सजिलैसँग एक स्थानबाट अर्को स्थानमा लैजान सकिन्छ।
• ट्याब्लेट कम्प्युटर: यी टचस्क्रिन यन्त्रहरू हुन्छन् जसलाई हातमा समातेर प्रयोग गर्न सकिन्छ।
• सर्भर कम्प्युटर: यी उच्च प्रदर्शन गर्ने कम्प्युटरहरू हुन् जसले नेटवर्कमा विभिन्न सेवा प्रदान गर्छन्।

२. कम्प्युटरका मुख्य हार्डवेयर कम्पोनेन्टहरू:

• प्रोसेसर (CPU): यो कम्प्युटरको मुख्य दिमाग हो जसले सबै गणनात्मक कार्यहरू गर्छ।
• मेमोरी (RAM): यो अस्थायी स्टोरेज हो जहाँ डेटा र प्रोग्रामहरू प्रोसेसिङका लागि राखिन्छ।
• स्टोरेज (HDD/SSD): यी स्थायी स्टोरेज हुन् जहाँ डेटा र फाइलहरू लामो समयसम्म राखिन्छ।
• माउसबोर्ड: यो कम्प्युटरका विभिन्न कम्पोनेन्टहरूलाई जोड्ने मुख्य सर्किट बोर्ड हो।
• इनपुट डिभाइसहरू: किबोर्ड, माउस, स्क्यानर आदि।
• आउटपुट डिभाइसहरू: मोनिटर, प्रिन्टर, स्पिकर आदि।

३. सफ्टवेयर:

• अपरेटिङ सिस्टम (OS): यो कम्प्युटरको मुख्य सफ्टवेयर हो जसले हार्डवेयर र अन्य सफ्टवेयरलाई व्यवस्थापन गर्छ। जस्तै Windows, macOS, Linux।
• एप्लिकेशन सफ्टवेयर: यी विशेष कार्य गर्न प्रयोग गरिने सफ्टवेयर हुन्। जस्तै Microsoft Office, Adobe Photoshop, वेब ब्राउजरहरू आदि।
• सिस्टम सफ्टवेयर: यो हार्डवेयरको कार्यक्षमता सुधार गर्न मद्दत गर्ने सफ्टवेयर हो। जस्तै ड्राइभरहरू, युटिलिटी प्रोग्रामहरू आदि।

४. कम्प्युटरको इतिहास:

• पहिलो पुस्ता (१९४०-१९५६): भ्याक्युम ट्यूबहरू प्रयोग गरेर बनेका कम्प्युटरहरू।
• दोस्रो पुस्ता (१९५६-१९६३): ट्रान्जिस्टरहरूको प्रयोग।
• तेस्रो पुस्ता (१९६४-१९७१): एकीकृत सर्किटहरूको प्रयोग।
• चौथो पुस्ता (१९७१-वर्तमान): माइक्रोप्रोसेसरहरूको प्रयोग।
• पाँचौं पुस्ता (वर्तमान र भविष्य): कृत्रिम बुद्धिमत्ता र मेसिन लर्निङ।

५. नेटवर्किङ:

• LAN (Local Area Network): सानो क्षेत्रमा सीमित नेटवर्क।
• WAN (Wide Area Network): फराकिलो क्षेत्रमा फैलिएको नेटवर्क।
• इंटरनेट: विश्वभरका कम्प्युटरहरूलाई जोड्ने विशाल नेटवर्क।

६. कम्प्युटर सुरक्षा:

• एन्टिभाइरस: कम्प्युटरलाई भाइरसबाट बचाउन प्रयोग हुने सफ्टवेयर।
• फायरवाल: नेटवर्क सुरक्षाका लागि प्रयोग हुने प्रणाली।
• एनक्रिप्शन: डेटा सुरक्षित गर्न प्रयोग हुने प्रविधि।